Polyksena Lahdi Siyah Örtüyle Şiddet Karşıtı Sembole Dönüştü

25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü kapsamında Troya Müzesi’nde dikkat çekici bir etkinlik gerçekleştirildi.

Müze, Troyalı Polyksena’nın şiddete maruz kaldığı bir sahneyi betimleyen lahdi kısa bir süreliğine siyah bir örtüyle kapatarak kadına yönelik şiddete karşı toplumsal duyarlılığı artırmayı amaçladı.

Troya Müzesi’nden yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

“Acı çeken Polyksena’nın, annesi Hekabe’nin, ağıt yakan Troyalı kadınların ve şiddete maruz kalmış tüm kadınların acısına ortak olmak, toplumsal duyarlılığı artırabilmek adına kısa bir süreliğine lahdi perdeliyoruz. Özür dileriz. Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele IV. Ulusal Eylem Planının mottosu olan ‘Şiddete Sıfır Tolerans İlkesi’ kapsamında toplumun tüm kesimlerini bu küresel sorunla topyekûn mücadele etmeye, duyarlı olmaya davet ediyoruz.”

Polyksena Lahdi Ne Anlatıyor?

Polyksena Lahdi, Çanakkale’nin Kızöldün Tümülüsü’nde, 1994 yılında yapılan bir kurtarma kazısında keşfedilmiştir. MÖ 6. yüzyıla tarihlenen bu eser, Anadolu’da bugüne kadar bulunan figürlü lahitlerin en erken örneği olarak kabul edilmektedir. Lahit, ismini uzun yüzlerinden birinde tasvir edilen, Troya Kralı Priamos ile Kraliçe Hekabe’nin küçük kızı Polyksena’nın kurban edilmesi sahnesinden almaktadır.

Polyksena Lahdi, benzersiz bir sanatsal ve anlatı zenginliğine sahiptir. Lahdin her bir yüzünde işlenen sahneler birbiriyle bağlantılıdır ve üzerinde toplamda 37 insan figürü bulunmaktadır. Bu yönüyle, bir eser üzerinde birden fazla konuya yer veren ilk lahit olarak dikkat çeker.

Birinci Uzun Yüz:

Bu yüz, toplam 17 kadın figürünü içeren detaylı bir sahneyle süslenmiştir. Friz, merkezde sırt sırta verilmiş iki kadın figürüyle ikiye ayrılır. Sol tarafta, tahtta oturan bir kadın ve ona hediyeler sunan refakatçiler görülürken; sağ tarafta müzik ve dans sahneleri yer almaktadır. Bu bölümde çift flüt çalan bir müzisyen, telli çalgı kithara ile müzik yapan bir diğer figür, savaş dansı yapan kadın dansçılar ve kastanyetle dans eden kadınlar dikkat çekmektedir.

Birinci Kısa Yüz:

Burada Polyksena’nın annesi Hekabe ile vedalaşması tasvir edilmiştir. Duygusal yoğunluğu yüksek olan bu sahne, anne ve kız arasındaki son anları yansıtır.

İkinci Uzun Yüz:

Bu yüz, Polyksena’nın Akhilleus’un mezarı önünde kurban edilmesini betimlemektedir. Sahnenin sağında, genç kızı zaptetmeye çalışan Yunan savaşçılar, Neoptolemos’un elinde kılıçla kurbanı gerçekleştirdiği an, Aias, Antiphates ve Amphilokhos’un figürleri detaylı bir şekilde tasvir edilmiştir. Sol tarafta ise başta Hekabe olmak üzere, kızları için yas tutan Troyalı kadınlar yer alır.

İkinci Kısa Yüz:

Son sahnede, kızını kaybeden Hekabe, bir ağacın altında çömelmiş vaziyette yas tutarken betimlenmiştir. Yanında ayakta duran iki kadın figürü, onun acısına eşlik etmektedir.