“Ege’nin Görkemli Turizm Merkezi: Ayvalık’ı Keşfedin”

Ayvalık, adını antik çağdaki Kidonia’dan alır. Midilli’nin Kydona köyünden veya Girit’in Kydonies bölgesinden gelen ilk yerleşimcilerin bu bölgeye yerleştiği düşünülmektedir. “Ayvalık” ismi ise zamanla (Eolya’nın) bozulmuş şekli olarak kabul edilirken, Kydonie ismi MÖ 330’dan beri kullanılmaktadır.Doğal güzellikleri, plajları, tarihi ve kültürel mekânları ile Ayvalık, turizm potansiyeli yüksek bir yöredir. Kent merkezi ve Alibey Adası’ndaki neo-klasik sivil mimari örnekleri, turizm açısından önemli bir çekicilik oluşturur. Ayvalık, açık bir müze görünümündedir ve çevresindeki antik kentlerle birlikte turistler için büyük bir cazibe merkezi haline gelmiştir.Ayvalık’ın özel coğrafyası, zengin geçmişi, kültürel potansiyeli ve benzersiz mutfağı, onu turizmde öne çıkaran unsurlardır. Bu bölge, tarih boyunca turistik ve kültürel turizm destinasyonlarının öncülerinden biri olmuştur ve bu üstünlüğünü günümüzde de sürdürmektedir. Ayvalık, sadece bir tatil beldesi değil, aynı zamanda zengin bir kültür ve tarih mirasıyla da ziyaretçilerini cezbeden bir yerdir.

AYVALIK GEZİLECEK YERLER

1.TAKSİYARHİS ANIT MÜZESİ

Ayvalık’ın köklü tarihine ışık tutan önemli yapılarından biri olan Taksiyarhis Kilisesi, üç farklı dönemiyle zengin bir geçmişe sahiptir. İlk olarak 15. yüzyılda küçük bir kilise olarak inşa edilen yapı, zaman içinde çeşitli dönüşümler geçirmiştir.Binanın üzerindeki Pavlus ve Petrus’un Tanrı’ya sunumu freskosu ile 1753 tarihli kitabe, ikinci dönem bazilika planlı yapının önemli detaylarıdır. 1844 tarihli kitabe ise üçüncü dönem yapıya ait olup, bu dönemde beşik tonozlu ve tamamıyla ahşap üst taşıyıcılar kullanılmıştır. Kilisede üç ana giriş kapısı bulunurken, içerisinde arslan betimlemeli alçı rölyefle süslenmiş ambon ve mermer ikonlarla donatılmış ikonostasis bulunmaktadır.Zaman içinde değişik dönemlerde hasar gören yapı, 1927’den itibaren uzun süre “Tekel Deposu” olarak kullanılmış, ancak 2012’de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek Taksiyarhis Anıt Müzesi olarak hizmete açılmıştır. Bu restore çalışmaları sırasında yapılan değişiklikler, duvar bezemeleri ve resimlerinde gözlemlenmektedir.Taksiyarhis Kilisesi, sadece bir mimari değil, aynı zamanda Ayvalık’ın tarihini ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir simgedir. Balıkesir Kuva-yi Milliye Müzesi’ne bağlı birim olarak hizmet veren bu müze, ziyaretçilere eşsiz bir tarih ve sanat yolculuğu sunmaktadır.

2.SAATLİ CAMİ

Ayvalık’ın İsmet Paşa Mahallesi’nde yer alır. XIX. yüzyılın ikinci yarısında, yerli Rumlar tarafından kilise olarak yapılmıştır. Ancak, 1928’den sonra camiye dönüştürülmüştür. Dikdörtgen planlı olan yapı, dört sütunlu ve revaklı bir giriş kapısına sahiptir. Kapı, akantus yapraklarıyla süslenmiştir.Kilisenin planı haç düzenindedir ve orta bölüm küçük bir kubbe ile, haçın kolları ise tonozlarla örtülmüştür. Yapının özgün çan kulesi, daha sonra saat kulesine dönüştürülmüş ve bu nedenle “Saatli Cami” olarak da bilinir hale gelmiştir. Tarihi geçmişi ve mimari detaylarıyla, bölgenin önemli bir yapılarından biridir.

3.ÇINARLI CAMİ

Çınarlı Camii, Ayvalık’ın tarihi Hamdi Bey Mahallesi’nde bulunur ve 1790 yılında Rum Ortodokslar tarafından kilise olarak inşa edilmiştir. Benzer şekilde Saatli Cami gibi Cumhuriyet sonrasında camiye dönüştürülmüştür. Yapı, kesme taş ve moloz malzemeleriyle yapılmıştır.1923 yılında camiye dönüştürülen kiliseye, mihrap eklenerek çok fazla değişiklik yapılmadan dönüşüm gerçekleştirilmiştir. Çevresinde yer alan asırlık çınar ağaçlarından dolayı camiye “Çınarlı Camii” adı verilmiştir, ancak aynı zamanda “Alibey Camii” olarak da bilinir.Çınarlı Camii, Ayvalık’ın tarihi dokusunu yansıtan önemli bir yapıdır. Hem mimari özellikleriyle hem de tarihi dönüşümüyle bölgenin kültürel ve dini mirasını yansıtır. Ziyaretçiler için önemli bir tarihi ve dini noktadır.

4.CUNDA ADASI

Cunda Adası, Ayvalık’ın gizli bir cenneti olarak bilinir. Diğer adıyla Alibeyköy Adası olan bu büyülü ada, Ayvalık merkezine bir taş atımı uzaklıkta konumlanmıştır. Özgün atmosferi ve etkileyici doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini kendine çeker.Cunda Adası’na ulaşım oldukça kolay ve keyiflidir. Ayvalık merkezinden kalkan tekneler veya Türkiye’nin ilk boğaz köprüsü olan karayoluyla adaya ulaşabilirsiniz. Adanın dar sokakları ve özgün mimarisi, sokak lezzetleriyle birleşerek ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunar.Geçmişinde Rum yerleşkesi olarak hizmet veren Cunda Adası, hala o döneme ait izler taşır. Etkileyici kiliseler ve manastırlar, adayı adeta açık hava bir müzesine çevirmiştir. Taksiyarhis Kilisesi’nin görkemli yapısı, Ay Işığı Manastırı’nın sakinliği ve Tımarhane Adası’nın tarihi dokusu, adanın zengin kültürel mirasını yansıtır.Ancak Cunda Adası yalnızca tarihi yapılarla değil, doğal güzelliklerle de süslenmiştir. Aşıklar Tepesi’nden etkileyici manzaralar, Ada Koyu’nda huzurlu bir deneyim sunar. Burada denizin serin sularında yüzmenin keyfini çıkarırken, tarihin derinliklerine yolculuk yapabilirsiniz.

5.ŞEYTAN SOFRASI

Şeytan Sofrası, Ayvalık ilçe merkezinin güneyinde, hakim büyük kayalık tepelerin üzerinde bulunur. Bu mevki, tüm Ayvalık Adaları ve Midilli Adası’nın manzarasını sunar. Efsanelere göre, burada Şeytan’ın ayak izi bulunan bir lav birikintisi bulunur ve ziyaretçiler madeni para atarak dilek dilerler. Sönmüş bir volkanın lav birikintileriyle oluşmuş bu tepe, yuvarlak sofra biçimini andırır. Turistler için popüler bir durak olan Şeytan Sofrası’nda ayrıca gün batımını izlemek de mümkündür. Tepede bulunan lokanta, ziyaretçilere özel lezzetler sunar.Tavşan Kulakları Tepesi, Şeytan Sofrası’nın yanı başındaki bir tepe olarak dikkat çeker. Tepeye çıktığınızda, tavşan kulağı biçiminde, 3 insan boyu yüksekliğinde iki kaya ile karşılaşırsınız. Bu ilginç formasyonlar, bölgenin doğal güzelliklerine ve mistisizmine katkıda bulunur. Tavşan Kulakları Tepesi, ziyaretçilere benzersiz bir manzara ve keşif deneyimi sunar.Gün batımını izlemek için Şeytan Sofrası’na gitmek isteyenler, Cumhuriyet alanından dolmuşlarla veya Çamlık’tan sonra Sarımsaklı yoluna devam ederek bir kilometre sonra sağa dönmeleri gereken dar asfalt yolu takip ederek ulaşabilirler.

6.AYVALIK ÇARŞISI VE TARİHİ EVLER

Ayvalık’ın merkezinde yer alan bu nokta, şehrin tarihini ve kültürünü yansıtan birçok önemli yapıya ev sahipliği yapar. Tarihi Rum Evleri, bölgenin mimari açıdan en çarpıcı örneklerindendir ve Ayvalık’ın benzersiz dokusunu oluşturur. Ayvalık Limanı, şehrin canlılığını ve denizcilik geleneğini yansıtan önemli bir noktadır.Atatürk Bulvarı, şehrin ana caddelerinden biridir ve tarihi dokuyu modern yaşamla harmanlar. Ayazma Kilisesi ve Saatli Camii, farklı dini yapılar arasında önemli bir dengenin ve hoşgörünün simgeleridir. Taksiyarhis Anıt Müzesi, bölgenin tarihini ve kültürünü daha yakından keşfetmek isteyen ziyaretçiler için ideal bir duraktır.Ayrıca, Çınarlı Camii ve Hamidiye Camii, şehrin dini ve mimari açıdan önemli eserleridir ve Ayvalık’ın kültürel zenginliğini yansıtır. Bu bölgede gezinmek, şehrin tarihini ve çeşitliliğini daha iyi anlamak için harika bir fırsattır.

7.SARIMSAKLI PLAJI

Sarımsaklı, Balıkesir’in Ayvalık ilçesine bağlı Küçükköy’de yer alır ve 7 km uzunluğundaki muhteşem kumsalıyla dünya çapında ün kazanmıştır. Ege’nin en popüler tatil beldelerinden biridir ve Ayvalık’a sadece 8 km uzaklıktadır. Sarımsaklı, batıdan esen ve öğle saatlerinde başlayan imbat rüzgarıyla meşhur olup, serin ve keyifli bir atmosfere sahiptir.Adını, bölgede bulunan sarımsı renkteki taştan alan Sarımsaklı, Mübadele Anlaşması sonrasında Yunanistan’dan gelen Türklerin yerleştirildiği bir kasabadır. Sarımsaklı, ailecek yaz tatiline düşkün olanlar için ideal bir destinasyondur. Bölgede uygun fiyatlı pansiyonlar ve apartlar bulunmaktadır.Sarımsaklı’da 22 plaj bulunmakta olup, 6 kamp ve dinlenme tesisi ile 9 turizm işletmesi belgeli konaklama tesisi mevcuttur. Ayrıca, 59 belediye belgeli konaklama tesisi de bulunmaktadır. Sarımsaklı aynı zamanda birçok restoran, bar, kafe ve eğlence mekanına ev sahipliği yapar ve yaz aylarında canlı bir atmosfere bürünür. Deniz, güneş ve kumun tadını çıkarmak isteyenler için mükemmel bir seçenektir.

8.AYAZMA KİLİSESİ

Ayvalık’ın Ayazma Kilisesi, Kemalpaşa Mahallesi’nde bulunur ve aynı zamanda Faneromeni Kilisesi olarak da bilinir. Kilise, Ayvalık’ın tarihi dokusunu ve gizemini yansıtan önemli bir yapıdır. Ayazma ismi, kilisenin içerisinde bulunan ve kutsal kabul edilen bir su kaynağından gelir. Rivayete göre, bu su kaynağını rüyasında gören bir kız çocuğu tarafından kilisenin inşa edildiği söylenir.1890 tarihli yazıya göre, Ayazma Kilisesi bölgenin genç dönem yapılarından biridir ve apsisi bulunmamaktadır. Farklı dini kaygılar gözetilmeden inşa edilen bu kilise, dikdörtgen formu ve Neo Klasik tarzdaki süslemeleriyle dikkat çeker. Yöresel inşa malzemeleri kullanılarak yapılan kilise, bölgenin mimari özelliklerini yansıtır.1925 yılında mübadele sonrası boş kalan Ayazma Kilisesi, bir dönem zeytincilik işletmesi olarak kullanılmış ve daha sonra zeytinyağı fabrikası olarak hizmet vermiştir. Ancak, binanın iç yapısı zamanla özgünlüğünü kaybetmiştir. 2001 yılında Kültür Bakanlığı tarafından kamulaştırılan kilise, bugün Ayvalık’ın önemli kültürel miraslarından biridir.

AYVALIKTA NE YENİR?

1.AYVALIK TOSTU

Ayvalık Tostu, Ayvalık’ın en ünlü yemeği olarak bilinir ve farklılığıyla herkesin beğenisini kazanır. İçeriğinden yapımına kadar özgün bir lezzet sunan bu tost, Ayvalık’a gelen ziyaretçilerin mutlaka tatması gereken bir lezzettir. İşte Ayvalık’ın meşhur tostu hakkında bilmeniz gerekenler:

Hacıoğlu Aşkın Tost Evi: Ayvalık’ın Atatürk Bulvarı üzerinde konumlanmış bu mekan, Ayvalık Tostu’nun en ünlü adreslerinden biridir. Eşsiz tadı ve özenle hazırlanan içeriğiyle misafirlerini memnun eder.

Ayvalık Tostçular Çarşısı: Ayvalık merkezinde bulunan bu çarşıda sıralı şekilde yer alan tost büfeleri arasında, Mesut ve Avşar Büfe en çok tercih edilenler arasındadır. Tost içeriğinde tulum peyniri, domates ve kasap sucuk gibi lezzetler bulunur.

Diğer mekanlar arasında Sürçam Tost Evi, Sultan Fast Food, Ayvalık Gücü Çay Bahçesi, Meşhur Dürümcü Serko ve Tadım Tost Evi de Ayvalık Tostu’nun eşsiz tadını sunan yerlerdir. Bu mekanlarda geleneksel sokak lezzetlerini deneyimleyebilirsiniz.Ayvalık Tostu, yöresel malzemelerle hazırlanan ve herkesin favorisi olan bir lezzettir. Bu mekanlarda bu eşsiz lezzeti deneyerek Ayvalık’ın tadını çıkarabilirsiniz.

2. LOR TATLISI

Lor Tatlısı, yöresel bir lezzet olan bu tatlı, Ayvalık’ın en özgün tatlılarından biridir. Peki bu özel tatlı nerede yenir? İşte Cevabı…

Güler Tatlıhanesi: Bu benzersiz lezzeti en otantik haliyle deneyebileceğiniz yer Güler Tatlıhanesi’dir. Ayvalık’ın en eski ve en sevilen tatlıcılarından biri olan Güler Tatlıhanesi, yöresel tatlar konusunda uzmanlaşmıştır. Burada lor tatlısının en özgün ve lezzetli versiyonunu bulabilirsiniz.Lor tatlısı, Ayvalık’ın eşsiz tatlarından biridir ve Güler Tatlıhanesi’nde deneyimleyebileceğiniz en özgün versiyonunu tatmak için mükemmel bir fırsattır.

3.KORUK SUYU

Doğal ve ferahlatıcı bir içecek olan koruk suyu, olgunlaşmamış üzümlerden elde edilir ve kendine özgü tatlı-ekşi dengesiyle yaz aylarında ideal bir tercihtir. Şeytan’ın Kahvesi gibi mekanlarda bu özel lezzeti.  deneyimleyebilirsiniz.Koruk suyu, doğallığı ve ferahlatıcı özelliğiyle yazın vazgeçilmez içeceklerinden biridir. Ayvalık’ta bulunan mekanlarda bu eşsiz lezzeti deneyimleyerek yazın keyfini çıkarabilirsiniz.

4.GİRİT LEBLEBİSİ

Sarımsaklı plajının meşhur kumlarıyla kavrulan yöresel nohut leblebisi, azalan talebe rağmen ustaların elinde özel bir tat olarak yaşamaya devam ediyor.

Kaynak:Gezinomi-Yoldaolmak-Türkiye Kültür Portalı-Villacım-Ayvalık Belediyesi